
Inawgurata fl-1897, is-sistema ‘sparat’ kważi 100,000 ittra kuljum madwar il-metropoli b’ħeffa ta’ 35 mil fis-siegħa – u ftit jiem ilu, l-inventur biljunarju Musk stqarr li s-super tube li jivvjaġġa bi 800 mil fis-siegħa minn Los Angeles sa San Francisco, hu dixxendent dirett tas-sistema pnewmatika tal-posta.
Madankollu, bix-xewqa li jaraw min se jkun l-ewwel bniedem li juża s-sistema ta’ trasport b’ħeffa enormi, li għad trid issir, sar magħruf li meta tħaddmu għall-ewwel darba t-tubi tal-posta fi New York, l-ewwel ‘passiġġier’ kien qattus iswed.
Dak iż-żmien kienet sistema avangardista li minn taħt l-art u fi żmien qasir titwassal il-posta minn Brooklyn għal Harlem għal Times Square u l-Grand Central Terminal. U meta nbniet, fis-snin 1890, is-sistema b’arja ppressata, swiet $4 miljun. Iżda minkejja li dak iż-żmien kien wasal tmiem is-seklu, is-sistema kienet effettiva mmens, hekk li rapport tal-Kungress, tal-1914 jirrakkonta kif f’jum partikulari ta’ xitwa qalila, ‘mit-toroq ta’ New York ħadd ma seta’ jgħaddi, madankollu kulħadd irċieva l-ittri tiegħu fil-ħin!’

Fl-awtobijografija tiegħu, Connelly jiddeskrivi kif l-uffiċjali tal-posta qagħdu skantati jistennew it-tubi jaslu. Jikteb kif l-ewwel tubu li wasal u nfetaħ, ħoloq tbissima għax fih kien hemm ħawħa artifiċjali. Minuta
wara wasal it-tieni tubu pnewmatiku b’suċċess. Minnu ħareġ qattus iswed li ntbagħat minn Manhattan sa Brooklyn.

Fuq l-istess sistema, Elon Musk qed jippjana l-hyperloop tiegħu minn LA sa San Francisco. Hu beħsiebu jibni tubu għall-passiġġieri, li jidħol f’ieħor airtight u jiġi sparat għad-destinazzjoni tiegħu. Musk jemmen li permezz tal-ivvjaġġar li għandu f’moħħu, il-passiġġieri jaslu minn Los Angeles sa San Francisco fi 30 minuta. Anki l-karozzi jistgħu jintbagħtu bl-istess sistema. Din l-idea għandha tieħu bejn seba’ u għaxar snin biex tinbena u għaliha qed jaħseb li jonfoq erba’ biljun lira.
