Bħaz-ziju Dward, iz-ziju Fred baqa’ ġuvni. Fl-età. hu ftit iżgħar miz-ziju Dward,iżda itwal sew u dritt. Kien jaħdem bħala skrivan mas-suldati Ingliżi u tgħidx kemm għadu jridha. Pulit aktar miz-ziju Dward. Dejjem b’libsa ntiera, sajfu xitwa. Fis-sajf bil-kappell tat-tibna (magħruf bħala tar-ross) u bi lbiesi rqiq immens, lewn it-tè bil-ħalib jew griżi u fix-xitwa kappell u lbiesi skuri.
Filgħodu wara l-quddiesa dejjem joqgħod id-dar għax m’għadux jaħdem. Fil-kamratal-ewwel miż-żewġgallariji li għandna fuq, fid-dar, għandu skrivanija kbira li għamillu n-nannu Karm. Fiha ħames kxaxen, tnejn kull naħau wieħed fin-nofs.Imbagħad isfel nett f’kull naħagħandu bieba. Joqgħod magħha jgħodd is-somom.Iżomm il-kotba tal-ħanut tan-nannu. Jara xi xtara u x’biegħ. Metanistaqsih għaliexjagħmel dak ix-xogħol, jgħidli “għat-taxxa.”
Nieħu gost noqgħod ħdejh. Ir-ringieli tan-numri jgħoddhom qisu mhux hu. Dejjemjgħallimni kif ngħodd u kif nitkellem bl-Ingliż. Metanobdi jagħtini ċikkulatina minnarmarju li għandu ħdejn l-iskrivanija. Tibgħathomlu mill-Ingilterra, ħabiba Ingliża. Jisimha Hilda Frau. Ġieli jaqsamli t-triq biex minnħdejn ir-RadioCitynimpustalu xiittra għaliha. Metama noqgħodx kwiet jurini l-ħelu u jibqa’ ma jagħtinix. Mill-ħanuttan-nannu jibgħatni nixtrilu l-pakketti tas-sigaretti tal-għaxra. Ipejjep it-Three Cats.
Talli nnaddaflu ż-żarbun u ngħinu jneħħi l-qalziet tal-libsa, billi niġbidlu l-qalzimit-tixmira, jagħtini sixpenz fil-ġimgħa. Paga tajba. Liz-zija Connie jagħtiha tmintax irbiegħi. Ma nafx mnejn iġib il-flus għax ma jaħdimx!
Iz-ziju Fred iħobb joħroġni miegħu. In-nanna dejjem tavżani biex ma nitlob xejnminnbarra. L-aktar li joħodni hu l-Belt għall-parati fil-Main Guard. Imbagħadinduru l-knejjes u l-kappelli tal-post, ngħidu vista kullimkien. L-aktar li togħġobni hi l-kappella tas-Sagramentini fi Triq San Kristofru. Hemmhekk dejjem ikun hemm soru titlob quddiem l-artal. Kull tant ħin tinbidel, toħroġoħra. Qishom is-suldati tal-Main Guard.
Fl-aħħar jixtrili x’nixrob. Fis-sajf nidħlu s-Savoy, f’ħanut pulit fi Triq Irjali unieħdu ġelat. Mal-ġelat tiegħu jordna tazza ilma għal warajh. L-istess jagħmel kuljum meta jiġi mill-quddies. L-ewwel ħaġa, jixrob daqsxejn ilma minħabba l-Ostja.
Metaniddejjaq il-Belt, inġiblu skuża li rrid immur id-WC. Kif jasal id-dar ibiddel.Qabel jiekol irodd is-salib. Iġiegħel lili wkoll irroddu u nobdih, għax inkella ma jerġax joħodni.
Ta’ kuljum, filgħaxija jerġa’ joħroġgħall-kappella tal-Museum. Jagħmel il-ViaSagra. Fis-sajf ġieli mmur miegħu. Kultant jaqbadni n-nagħas. L-aktar meta joħodni għal xi quddiesa tal-Milied jew tal-Għid, li ssir bil-lejl.
Fix-xitwa joqgħod jgħini nagħmel xi homework.Fis-sajf noqogħdu fuq siġġu fuqil-bankina sa tard bil-lejl. Nilagħbu x-xorti. Iżomm ħin u fih naraw lejn liema naħajgħaddu l-aktar karozzi, hux lejn Birkirkara jew lejn il-Belt. Hu jżomm naħau jienoħra.
Storja li jħobb jirrakkuntali hi din: “Darba kien hemm tliet kaċċaturi, kellhom tlietxkubetti, tnejn imkissra u waħda mfarrka. Qabdu tlett ifniek, tnejn ħarbu u wieħed skappa. Iltaqgħu ma’ xiħu qalulu li kienu tliet kaċċaturi, li kellhom tliet xkubetti, tnejn imkissra eċċ. Staqsewh fejn isajruhom.
Qalilhom ix-xiħ: Imxu aktar ’il quddiem u ssibu dar, bla art u bla saqaf, bla ħitan ubla fuklari. Hemm tliet borom, tnejn imkissra u waħda mfarrka. Sajruhom fl-imfarrka. U hekk għamlu t-tliet kaċċaturi li kellhom tliet xkubetti (eċċeċċ).
Wara li kiluhom qabadhom uġigħta’ żaqq u marru għand it-tabib u qalulu li kienutliet kaċċaturi eċċ(mill-ġdid).”U tintemm li t-tabib gerbibhom it-taraġwieħed wieħed bla ma tħallas. Stejjer oħra taz-ziju Fred dejjem jintemmu b’xi tagħlima. M’ilux għallimni d-draughts. Tant qed insir tajjeb li qed nirbaħlu kull logħba. Miskin iz-ziju Fred, kemm sar ħmar?! Għalhekk, kultant inħallih jirbaħ(biex ma jiddejjaqx)!
Kull filgħodu jqajjimni kmieni. Dejjem bl-istess kliem “Early to bed, early to rise,keeps you healthy, wealthy and wise”.Dnub li s’issa m’jienix stilla!
Awtur: Charles B. Spiteri
